Người Do Thái ở Mỹ Hoa Kỳ

Cộng đồng người Do Thái Hoa Kỳ có khoảng từ 5,3 đến 8,4 triệu người gồm 3 nhóm, lớn nhất là nhóm người do thái Ashkenazi, chiếm đến 90% dân số người Do Thái, hai nhóm Do Thái khác là người do thái Sephardic và người do thái Mizrahi.

Người Do Thái xem quan trọng 3 thứ: Do Thái Giáo, trí thức và tài sản. Do Thái Giáo đã giúp cho người Do Thái bị phiêu bạt mấy ngàn năm mà không mất gốc. Trí thức giúp cho người Do Thái vươn lên đứng đầu mọi lãnh vực của nền văn minh nhân loại (30% giải Nobel được trao cho người Do Thái). Tài sản đã làm cho người Do Thái giàu có mà đặc biệt là cộng đồng Do Thái tại Mỹ đang quản lý một số tài sản có thể ngang với từ 15% đến 20% tài sản của nhân loại.

Nhóm người do thái Sephardic là nhóm người Do Thái đầu tiên đến từ Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha rồi di cư sang Mỹ. Đến năm 1749 đế quốc Anh làm luật cho ưu tiên người Do Thái di cư sang thuộc địa của Anh tại Hoa Kỳ. Năm 1880 Châu Âu đi vào khủng hoảng kinh tế nên cộng đồng Do Thái nói tiếng Yiddish thuộc nhóm Ashkenazi ở các nước nghèo đói Trung Âu và Đông Âu di cư sang Hoa Kỳ khoảng 2 triệu người. Họ làm đủ nghề thấp kém nhất để kiếm sống và nhanh chóng biến thành ông chủ trong mọi ngành nghề.

Nay điều hơi khó khăn là tìm cho ra một người Mỹ gốc Do Thái không phải là triệu phú, họ tập trung trên 2 triệu người sống ở thành phố Nữu Ước.

Người Mĩ gốc Do Thái đã thành công trong nhiều lĩnh vực và nhiều khía cạnh trong những năm qua. Cộng đồng người Do Thái ở Mỹ đã xuất phát từ tầng lớp thiểu số thấp hơn, với phần lớn các nghiên cứu cho thấy 80% người Do Thái đã trở thành những người lao động chân tay được sử dụng trước chiến tranh thế giới thứ nhất và phần lớn các lĩnh vực cấm họ hành nghề cho đến khi trở thành một chủng tộc có những người giàu nhất hoặc những người giàu nhất nhì ở Hoa Kỳ trong 40 năm qua về số doanh thu trung bình hàng năm, với nồng độ rất cao trong các học viện và các lĩnh vực khác, và ngày nay người Do Thái có thu nhập bình quân đầu người cao nhất so với bất kỳ các nhóm chủng tộc khác ở Hoa Kỳ, và số tiền mà người Do Thái kiếm được gấp đôi những người Mỹ không mang gốc gác dòng máu Do Thái.

Đa số những người Do Thái ở Mỹ là người Da Trắng. Trong năm 2013, khảo sát về người Hoa Kỳ gốc Do Thái của Trung tâm nghiên cứu Pew Research Center cho biết hơn 90% người Do Thái trả lời cuộc khảo sát cho thấy họ không phải là người da màu, 2% là người da đen, 3% là người Mỹ gốc Tây Ban Nha và 2% nguồn gốc khác.

Giáo dục đóng một vai trò quan trọng như là một phần của bản sắc Do Thái; vì nền văn hoá Do Thái đặc biệt chú trọng vào giáo dục và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tu luyện các hoạt động trí tuệ, học bổng và học hỏi, người Do Thái Mỹ là một nhóm có xu hướng được giáo dục tốt hơn và kiếm được nhiều hơn cả người Mỹ nói chung. Người Do Thái Hoa Kì cũng có trung bình 14,7 năm học tập làm cho họ trở thành những người có trình độ học vấn cao nhất so với tất cả các nhóm tôn giáo lớn ở nước Mỹ.

31% người Do Thái ở Mỹ có bằng tốt nghiệp, con số này được so sánh với dân số Mỹ nói chung, nơi có 11% người Mỹ có bằng tốt nghiệp. Các nghề nghiệp chuyên nghiệp của người da trắng đã thu hút được người Do Thái và phần lớn cộng đồng có khuynh hướng đuổi theo ngành nghề chuyên nghiệp của người da trắng đòi hỏi trình độ đại học liên quan đến các chứng chỉ chính thức, trong đó uy tín và chất lượng của nghề nghiệp được đánh giá cao trong văn hoá Do Thái. Trong khi 46% người Mỹ làm việc trong các công việc trình độ chuyên nghiệp và quản lý, 61% người Do Thái ở Mỹ làm việc với tư cách là các chuyên gia, nhiều người trong số họ là những chuyên gia có trình độ học vấn cao, có công việc tự chủ trong quản lý, nghề nghiệp và doanh nghiệp liên quan đến kỹ thuật, khoa học, y học, ngân hàng đầu tư, tài chính, luật pháp, và hàn lâm.

Phần lớn cộng đồng người Mỹ Do Thái có lối sống trung lưu. Trong khi số tiền kiếm được tính theo căn hộ của người Mỹ trung bình là 99500 đô la thì số tiền của người Do Thái kiếm được là 443000 mỹ kim. Ngoài ra, thu nhập của người Do Thái trung bình được ước tính nằm trong khoảng từ 97000 đô la cho đến 98000 đô la mỹ, số tiền người Do Thái kiếm được gần gấp đôi số tiền trung bình kiếm được của người Mỹ.

Theo phân tích của Gallup, người Hoa Kì gốc Do Thái là nhóm dân tộc giàu sang nhất so với bất kỳ nhóm dân tộc hay tôn giáo nào ở Mỹ.

Phần lớn các học sinh Do Thái đi học ở các trường công lập, mặc dù các trường học của người Do Thái và các chủng viện Do Thái xuất hiện khắp cả nước Mỹ. Các nghiên cứu văn hoá Do Thái và học tiếng Do Thái cũng thường được dạy tại các nhà thờ Do thái theo hình thức các lớp học thêm hoặc trường Chúa nhật.

Với xu hướng của người Do Thái được rút kinh nghiệm lâu dài từ những công việc văn phòng và có khuynh hướng theo đuổi trí tuệ, nhiều người Do Thái cũng đã rất thành công đáng kể như là một dân tộc thiểu số chuyên nghiệp và tài giỏi trong kinh doanh ở Hoa Kỳ.

Văn hoá Do Thái có truyền thống mạnh mẽ, nhấn mạnh và tôn trọng tiền bạc và nhấn mạnh vào sự nhạy bén về tài chính, sự sáng suốt trong kinh doanh và sự hiểu biết về kinh doanh đã dẫn đến việc nhiều người Do Thái bắt đầu thành lập các cơ sở kinh doanh riêng của họ và đã trở thành những động lực tăng trưởng kinh tế chính tạo nên nền kinh tế hùnh mạnh siêu cường Mỹ. Nhiều doanh nghiệp gia đình người Do Thái được truyền lại từ thế hệ này sang thế hệ khác là tài sản, nguồn thu nhập và là nền tảng tài chính vững chắc cho sự thịnh vượng phu quý thành công trong kinh tế và xã hội của gia tộc.

Trong lĩnh vực văn hoá người Mỹ Do Thái, người Huê Kỳ gốc Do Thái cũng đã phát triển một nền văn hóa mạnh mẽ về tinh thần kinh doanh vì sự xuất sắc trong kinh doanh và sự tham gia vào kinh doanh và thương mại là rất có giá trị cao trong nền văn hoá Do thái.

Người Do Thái ở Mỹ cũng bị thu hút bởi nhiều môn học khác nhau trong giới học viện hàn lâm như vật lý học, xã hội học, kinh tế học, tâm lý học, toán học, triết học và ngôn ngữ học và đóng vai trò không cân xứng trong nhiều lĩnh vực học thuật. Những nhà trí thức người Do Thái như Saul Bellow, Ayn Rand, Noam Chomsky, Thomas Friedman, và Elie Wiesel đã có một tác động đáng kể trong cuộc sống công cộng ở Mỹ. Trong số 200 nhà trí thức có ảnh hưởng nhất Hoa Kỳ, 50% là người Do Thái thuần chủng với 76% người Do Thái Do Thái có một người cha là người Do Thái.

Trong số những người đoạt giải Nobel Hoa Kỳ, 37 phần trăm là người Mỹ Do Thái (18 lần tỷ lệ người Do Thái trong dân số), như 61 phần trăm của Huy chương John Bates Clark trong số người nhận giải kinh tế (35 lần tỷ lệ là người Do Thái)

Trong thế giới kinh doanh, trong khi người Do Thái Mĩ chỉ chiếm dưới 2,5% dân số Hoa Kỳ, họ chiếm 7,7% số ghế trong các công ty của Hoa Kỳ. Trong giới bất động sản ở New York, 18 trong số 20 nhà đầu tư bất động sản giàu nhất thế giới có trụ sở tại thành phố New York là khu vực khai thác của người Do Thái. Người Do Thái Huê Kỳ cũng có một sự hiện diện mạnh mẽ trong bản quyền sở hữu NBA. Trong số 30 đội của NBA, có 14 chủ sở hữu chính của người Do Thái. Một số người Do Thái đã phục vụ như là các ủy viên NBA bao gồm cả ủy viên của ủy ban NBA David Stern và ủy viên hiện tại là Adam Silver. Vì nhiều nghề nghiệp trong khoa học, kinh doanh và hàn lâm thường trả lương cao, người Do Thái cũng có khuynh hướng có thu nhập cao hơn so với hầu hết đa số người Mỹ. Cuộc Điều tra Dân số Do Thái quốc gia năm 2000–2001 cho thấy thu nhập trung bình của một gia đình Do Thái là 54.000 đô la một năm và 34% số gia đình Do Thái báo cáo có thu nhập trên 75.000 đô la một năm. Theo Wiki tiếng Việt Nam #nguoidothai